Leer de dingen te zien zoals ze zijn, zonder verhaal

Wat is zelfrealisatie en wat is zelfonderzoek? Zelfrealisatie is het herkennen van je ware zelf. Zelfonderzoek is het proces dat daartoe leidt. Het is het onderzoeken van je ware aard en de werkelijkheid.

Onwetendheid

Als baby zijn we puur, zonder maskers. Een jonge baby ervaart geen afgescheidenheid. Eén met de omgeving en met elke ervaring. Maar in de natuurlijke ontwikkeling van de mens vormt zich een ‘ik’, een ego-identiteit, en daarmee ontstaat het gevoel van afgescheidenheid.

We beschouwen onszelf als een individu, afgescheiden van de wereld. We ervaren verschil tussen onszelf en de ander, tussen man en vrouw, leven en dood, goed en kwaad, donker en licht. De leer van non-dualiteit verwijst naar het inzicht dat er in werkelijkheid alleen eenheid is. 

Het ‘ik’ dat je denkt te zijn, bestaat niet werkelijk – het is een gedachteconstructie. Ondanks alle uiterlijke verschillen zijn we allemaal, en is alles wat er is, in essentie één. Alles is bewustzijn. Maar dat zijn we vergeten. We zijn onwetend geworden.

Al het lijden in de wereld komt voort uit die onwetendheid. Als volwassenen verliezen we die oorspronkelijke puurheid. We leven vanuit het hoofd, vanuit kennis, controle, en streven naar groei. We willen onszelf verbeteren, veranderen, het leven beheersen. Daarmee gaan we steeds op weg en dat is het recept voor onvrede. 

Nu kan er een moment komen in je leven waarop je ‘wakker’ wordt. Je ziet en voelt dat de manier waarop je altijd naar jezelf en de wereld keek, niet klopt. Je ontdekt dat je leven zich vooral afspeelde in het verleden en de toekomst, terwijl het alleen nu geleefd wordt. Je ziet hoe je jezelf hebt verlengd tot een verhaal over vroeger en later. En dat je dacht dat jij de hoofdpersoon was in dat verhaal.

Er kan een moment komen in je leven waar je de verhalen over jezelf begint te doorzien. Waarop je leert kijken voorbij het denken en de identificaties. Aan de buitenkant is er niets te zien, maar vanbinnen vindt een revolutie plaats.

Je kijk op de wereld verandert ingrijpend. Je ziet dat alles zich in jezelf afspeelt. Het denken creëert voortdurend tegenstellingen en problemen, terwijl je hart verbonden is met een dieper weten. Een dieper weten van een basale goedheid, een stille vrede in jou, een weten dat alles goed is en dat je je essentie bewustzijn is.

Ik laat me inspireren door verschillende leraren op het gebied van non-dualiteit, advaita vedanta, dzogchen, zijnsoriëntatie en de yoga-leer. Uiteindelijk verwijzen alle grote wijsheidstradities en religies naar dezelfde kern: onze essentie als liefde en bewustzijn.

Zelfrealisatie

“Zelfrealisatie is het tegenovergestelde van onwetendheid. Het Zelf herkennen als het enige ware, en al het andere als tijdelijk en vergankelijk, is vrijheid, vrede en geluk.”
– Sri Nisargadatta Maharaj

Zelfrealisatie betekent dat je je realiseert wat je werkelijk bent. Je herkent je ware aard en essentie als stilte, liefde. Dat inzicht brengt vrijheid, helderheid en wijsheid. Je wilt niet langer leven vanuit de beperkingen van het denken en het ego, maar vanuit je ware zelf – vreugdevol, liefdevol en puur.

Hoe herken je het Zelf?
Door je aandacht te richten op je hart en stil te worden. Door te kijken en te zien dat alles komt en gaat, behalve wat jij bent.

In zelfonderzoek stel je de vraag: “Wie ben ik?” Het enige waar je volmaakt zeker van kunt zijn, is dát je bent. Dit ‘ik ben’ is zeker.

Gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties zijn allemaal tijdelijk. Zonder jouw aanwezigheid zouden ze niet eens opgemerkt worden. Wat is dat wat altijd aanwezig is?

Je kunt kijken naar alles wat in jou verschijnt. Je kunt je aandacht richten op het gewaarzijn – op dat wat voorafgaat aan de identificatie met lichaam, gevoel of gedachte. Dat komt doordat je altijd, op elk moment, bewust bent van wat er gebeurt. Kortom: je bent bewustzijn. 

“Laat komen wat komt, laat gaan wat gaat. Ontdek wat niet komt en gaat – wat blijft.”
– Ramana Maharshi

Bewustzijn

Misschien heb je wel eens een ervaring gehad waarin je er even ‘niet was’ en tegelijkertijd totaal bewust was in een tijdloze, ruimteloze staat van zijn. Een moment van pure aanwezigheid. Je persoonlijke zelf viel weg en je herkende je essentie als vrij en vredig. Voor de meeste mensen zijn zulke momenten zeldzaam, maar ze blijven je bij. 

Zodra je die staat probeert vast te houden of na te jagen, beweeg je je weg van dit moment. Maar in momenten van stilte kun je je haar herinneren – een diepe vrede en verbondenheid.

Je ontdekt de innerlijke stilte in jezelf en leert die ook steeds meer herkennen in het dagelijks leven. Je leert het denken te doorzien en te leven vanuit je hart.

Je bent welkom voor individuele coaching, deelname aan de Jaargroep, of bij een van de online ontmoetingen.